دیابت

تعریف دیابت:

افزایش سطح قند خون ناشی از کاهش ترشح انسولین و یا اختلال عملکرد انسولین ویا هر دوعوامل خطر:
*)سابقه خانوادگی دیابت
*)چاقی
*)نژاد/فرهنگ
*)سن بیشتر یا مساوی 45
*)سابقه اختلال در گلوکز ناشتا و یا عدم تحمل گلوکز
*)فشار خون بالا(بیشتر از 90/140)
*)کلسترول ) HDL mg/dl35>=) و یا تری گلیسرید مساوی یا بالای 250mg/dl
*)تاریخچه دیابت در زمان حاملگی یا زایمان نوزاد با وزن بیش از 4 کیلوگرم

تشخیص دیابت:

1-غلظت تصادفی قند خون مساوی یا بیشتر از mg/dl200
تصادفی به معنای اندازه گیری قند خون هر زمان از روز و بدون توجه به آخرین وعده غذلیی صرف شده است.
2-قند ناشتای خون بیشتر یا مساوی mg/dl126
ناشتایی به معنای عدم مصرف کالری به مدت حداقل 8 ساعت
2-قند خون 2 ساعته یا بیشتر یا معادل mg/dl200 در هنگام آزمون تحمل خوراکی گلوکز.یعنی استفاده از قند بدون آب (خشک) در حد 75گرم که در آب حل شده باشد.

درمان دیابت:

هدف اصلی از درمان دیابت طبیعی ساختن فعالیت انسولین و کاهش سطح قند خون برای پیشگیری از عوارض عروقی و عصبی دیابت است.
درمان شامل داروهای خوراکی و انسولین تزریقی و اندازه گیری مرتب قند خون می باشد.
دانستنی ها در مورد انسولین:

ویال های انسولین را باید در یخجال نگهداری کرد
در معرض حرارت، یخ زدگی و نور مستقیم خورشید نباشتد.
در زمان تزریق در درجه حرارت معمولی اتاق باشد تا بعد از تزریق باعث التهاب موضعی بافت نگردد.
اگر ویال انسولین حدود یک ماه استفاده می شود نگهداری آن در درجه حرارت اتاق بلامانع است.
انسولین های شیری رنگ باید قبل از استفاده، آهسته در دست چرخانده شود تا کاملا یک دست گردد.هنگام استفاده از هر نوع انسولین، به تاریخ انقضاء آن توجه گردد.
شیشه های انسولین را باید از نظر مات یودن و دانه دانه شدن بررسی کرد در صورت وجود چنین حالاتی از تزریق آن باید خودداری کرد.

آماده سازي و تزريق انسولين:

انسولين كدر و شيري رنگ را بايد قبل از مصرف با برگرداندن آرام ويال، غلطاندن آن در بين دو دست كاملاً مخلوط كنيد و بيمار بايد ياد بگيرد كه چگونه انسولين را با مقدار صحيح درون سرنگ بكشد و همچنين ضمن استفاده از سرنگ شرايط استريل را رعايت نمايد كه هنگام گذاشتن سرپوش سوزن نكات ايمني را رعايت كند و سرنگ هاي استفاده شده را در يك ظرف پلاستيكي محكم بيندازد.

انتخاب و چرخش محل تزريق:

استفاده مكرر از يك محل تزريق مي تواند به مرور باعث آسيب به بافت گردد. تغييرات بافتي حاصله مي تواند باعث كاهش جذب انسولين گردد كه به عدم كنترل بيماري مي انجامد. براي پيشگيري از بروز اين مشكل، محل تزريق را به دقت انتخاب كرده و به طور منظم تغيير دهيد و حتي الامكان از عضلاتي كه فعاليت زيادي دارند استفاده نكنيد زيرا كار شديد عضلاني سرعت جذب را افزايش مي دهد.

تكنيك هاي خود تزريقي:

وسايلي كه بايد براي استفاده در منزل تهيه نماييد، شامل انسولين نسخه شده، پنبه و سرنگ هاي مورد تأييد همراه با سوزن مي باشد، براي تزريق انسولين سرنگ هاي 100 واحدي در دسترس هستند.استفاده از الكل براي تميز كردن پوست توصيه مي شود. با يك دست محل تزريق را بكشيد و ناحيه وسيعي را با انگشتان بگيريد تا محل تزريق ثابت شود با دست ديگر سرنگ را مانند مداد بگيريد و سوزن را به صورت عمومی وارد پوست كنيد و پيستون را تا آخر فشار دهيد. اگر قرار است دو نوع انسولين را در يك سرنگ مخلوط كنيد ابتدا باید انسولين كريستال (بي رنگ و شفاف) را بكشيد.

آموزش به بيمار:

1-قبل از فعاليت و ورزش غذاي كافي بخوريد.
2-وعده هاي غذايي را حذف نكنيد.
3-تقريباً هر 5-4 ساعت يك وعده غذايي يا غذاي مختصر بخوريد.
4-قندخون خود را مرتب کنترل كنيد.
5-بازوبند هويت پزشكي بپوشيد.
6-به طور منظم به پزشك مراجعه كنيد و مقدار انسولين را فقط تحت نظر پزشك تغيير دهيد.
7-علائم شوك انسولين و درمان آن كه شامل موارد زير است به اعضاي خانواده و همكارانتان آموزش دهيد:
علائم:تعريق، لرزش، عصبانيت، گرسنگي، ضعف.
علل: انسولين بيش از حد، فعاليت شديد و نخوردن غذاي كافي كه درمان آن شامل 15-10 گرم قند ساده و یا نيم يا يك فنجان آب ميوه و خوردن يك غذاي مختصر پس از درمان اوليه شامل نشاسته و پروتئين مثل نان، پنير، شير و نان سوخاري يا نصف ساندويچ.

عوارض انسولين درماني:

* واكنش هاي حساسيتي موضعي به صورت قرمزي، تورم، درد، سفتي، كهير به اندازه 2-4cm در محل تزريق
* از بين رفتن بافت چربي زير جلدي كه به صورت فرورفتگي در پوست بروز كند.
* مقاومت به انسولين كه شايع ترين علت آن چاقي است و با كاهش وزن بدن از بين مي رود.